طراحی اولین شهر زیردریا

یک شرکت ساختمانی در ژاپن برای حل چالش «کمبود زمین»، مطالعه مبسوطی برای بهره‌برداری از عرصه‌های آبی را آغاز کرده و با طراحی اولین «شهر زیردریا»، در نظر دارد بخشی از جمعیت متقاضی مسکن در این کشور را تا سال 2035، در اعماق اقیانوس آرام، ساکن کند

هم‌اکنون کمبود زمین برای تامین عرصه قابل ساخت‌وساز، در برخی کشورها بخصوص در شهرهای بزرگ و پرجمعیت، به چالش اصلی دولت‌ها در برنامه‌ریزی‌های حوزه اقتصاد مسکن تبدیل شده است.
در این میان اثر پنهان فعل و انفعالات بازار زمین بر قیمت مسکن، عمده سیاست‌گذاری‌های بخش مسکن را صرفاً در محدوده خانه‌سازی و کنترل قیمت مسکن متمرکز کرده است طوری که ساماندهی بازار زمین چندان مورد توجه کشورها نیست. این در حالی است که «زمین» اصلی‌ترین نهاد در تامین مسکن به حساب می‌آید و مثلاً در ایران بین 60 تا 70 درصد قیمت تمام شده مسکن را «بهای زمین» تشکیل می‌دهد. در این میان، ابعاد شهرها و طبیعت اراضی موجود در دنیا، امکان تولید زمین اضافه یا افزایش اساسی عرصه‌های خشک را سلب کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد: به رغم برخی محصولات کارخانه‌‌ای و منابع طبیعی همچون درختان و جنگل‌ها که با کاشت نهال می‌توان آنها را تکثیر کرد، «زمین» جزو دارایی‌هایی است که نه قابل تولید در کارخانه است و نه قابل تکثیر در طبیعت. همین ویژگی محدود بودن زمین است که موجب افزایش روزافزون ارزش آن می‌شود. در بسیاری از نقاط جهان کمبود زمین و رشد ناهماهنگ جمعیت، فشار زیادی را بر خریداران مسکن وارد می‌آورد. لندن، ملبورن و پاریس تنها نمونه‌هایی از شهرهای جهان هستند که رشد قیمت مسکن در آنها تا حدود زیادی ناشی از کمبود زمین و رشد جمعیت است. اما به تازگی کشور ژاپن برای این مشکل خود راه حل جدیدی پیدا کرده است.
در ژاپن، یک گروه از معماران، به طرح «جایگزین زمین» دست یافته‌اند. این طرح در صورتی که توسط متخصصان شهرساز در ژاپن عملیاتی شود، قابلیت تکرار در کشورهای متصل به دریا را پیدا می‌کند و بخشی از چالش «کمبود زمین» برای تامین مسکن را در آینده، مرتفع خواهد کرد. ما همواره شاهد بوده‌ایم که افراد در خانه‌های بسیار بزرگ یا خیلی کوچک یا چیزی میان این دو زندگی کنند؛ اما هیچ‌کس تاکنون زندگی در زیر آب را تا این سطح پیش نبرده است. یک شرکت معماری ژاپنی، طرح‌های کامپیوتری از شهری که قرار است اولین شهر زیر آب دنیا باشد را منتشر کرده است. این شرکت ادعا می‌کند که این شهر می‌تواند به زودی یعنی تا سال 2035 ساخته شود. قطر این سازه عظیم و کره‌ای شکل، به اندازه طول بیش از چهار زمین فوتبال است و منابع آبی و برقی آن، در عمق دو مایلی در زیر دریا قرار دارند. این سازه تا ظرفیت 5 هزار نفر ساکن برای ساخت‌وسازهای مسکونی و غیرمسکونی نظیر آپارتمان‌، شرکت‌ و هتل‌، در اعماق آب‌های ژاپن را دارد. یک تصفیه‌خانه موسوم به «کارخانه زمین» در این سازه تعبیه می‌شود که دی‌اکسید کربن را بازیافت می‌کند و از آن اکسیژن به دست می‌آورد، فعلا فرض این است که این تصفیه‌خانه می‌تواند از طریق یک بندر ورود کشتی، وارد این سازه شود. به گزارش روزنامه آمریکایی «هافینگتون»، رئیس هیات‌مدیره شرکت شیمیزو– طراح شهر زیردریا- چند روز پیش در یک نشست خبری اعلام کرد: در حالی که با بالا آمدن سطح دریاها بخشی از زمین‌های خشکی و عرصه قابل سکونت ‌‌آسیب می‌بیند، هدف این پروژه «حداکثر استفاده» از فضای زیر آب است و در آینده نزدیک، برنامه‌ای برای ساخت «سازه حلزونی شکل اقیانوس» وجود دارد، هرچند برای ساکنان آن، محل‌هایی برای ماهیگیری، تفریحگاه و میادین عمومی در نظر گرفته شده است و البته نباید سیستم رفت و آمد آبی درون خود سازه را نیز فراموش کنیم.