آیین نامه معاملات مصوب جلسه مورخ 1347/6/27 شوراى عـالى تأمین اجتماعى با اصلاحات به عمل آمده به موجب مصوبات بـه شـماره 62870 مورخ 1362/11/5 و 55131 مورخ 1371/12/27 و 121236/ت 17506/ه مورخ 1375/12/21 و 17056/54421/201 مورخ 1376/2/25 هیئت محترم وزیران موضوع ماده 3 اساسنامه آیین نامه معاملات ضمیمه 1 آیین نامه امورمالى
.........................................................................................................................
1 .نیزنک: لایحه قانونى منـع مداخلـه وزراء و نماینـدگان مجلـس وکارمنـدان دولـت در معاملات دولتى مصـوب 1337/10/22 ،آیـین نامـه تضـمین معـاملات دولتـى مصـوب 1382/8/4 ،قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء واختلاس مصوب1367/9/15 ،قانون ممنوعیت اخذ پورسانت در معاملات خارجى مصوب 1372/4/27،قانون مجازات تبانى در معاملات دولتى مصوب 1348/3/19،قانون برگزارى مناقصـات مصـوب 1383/1/25 آیین نامه مالى و معاملاتى مربوط بـه اعتبـارات جـارى مؤسسـات و نهادهـاى عمـومى غیردولتى مصوب 1380/10/30
..........................................................................................................................
کلیات
ماده1.هدف از تدوین این آیین نامـه وضع مقـررات و ضـوابطى اسـت کـه موجب تسهیل و بهبود معاملات سازمان گـردد بـه نحـوى کـه خـدمات و کالاهاى مورد نیاز سازمان با صرف حداقل وقت و هزینه به عادله ترین قیمت و با توجه به استانداردها و معیارهاى موضوعه تهیـه و در اختیـار واحـدهاى سازمان قرار گیرد.
ماده2. منظور از معاملات مذکور در این آیـین نامـه خریـد کالاهـا و یـا خـدمات و فروش اموال فرسوده و یا زائد بر احتیاج سازمان مى باشد.
تبصره.مقصود از خدمات هر گونه فعالیتى است که به دستور مراجع مسؤول و یا طبق قراردادى براى سازمان انجام مىشود (مانند نگهدارى و تعمیـرات اشیاء و اموال منقول و غیرمنقول ـ حمل و نقل و انجام کارهاى ساختمانى و تأسیسات و غیره به استثناى خرید خدماتى که طبق آیین نامه اسـتخدامى به عمل می آید).
قسمت اول: معاملات غیرساختمانى
ماده3.معاملات غیرساختمانى سازمان تأمین اجتماعى به چهار طریق زیـر انجام مى گردد:
الف) استعلام بهاى شفاهى. ب) استعلام بهاى کتبى. ج) مناقصه. د) مزایده. فصل اول: خرید
ماده4 .حد نصاب هر یک از طرق مذکور در ماده 3 به شرح زیر است:
الف) چنانچه بهاى کالا یا خدمت تا سه میلیون ریال باشد معامله از طریـق استعلام بهاى شفاهى بعمل خواهد آمد.
ب) معاملات بیش از سه میلیون ریال تـا شصـت میلیـون ریـال از طریـق استعلام بهاى کتبى بعمل می آید.
ج) معاملات بیش از شصت میلیون ریال بایستى از طریـق انجـام مناقصـه بعمل آید.
تبصره 1ـ هیئت مدیره مى تواند عندالاقتضاء اجازه دهد کـه معـاملات بـیش از شصت میلیون ریال تا یکصد و پنجاه میلیون ریال نیز از طریق اسـتعلام بهـاى کتبى انجام شود.
تبصره 2ـ حدود اختیارات مسؤولین واحدهاى اجرایى براى انجام معاملات از طریق استعلام شفاهى و استعلام کتبى به موجب دستورالعملى خواهد بود که توسط مدیرعامل سازمان ابلاغ مى شود.
تبصره 3ـ نصاب معاملات و حدود اختیارات انجام معاملـه در ایـن آیـین نامـه حداقل هر سه سال یک بار با توجه به افزایش قیمتها به پیشنهاد هیئت مدیره و تصویب وزراى عضو شوراى عالى تأمین اجتماعى تعدیل خواهد شد. مصوبات شورا در این خصوص با رعایت ماده 19 آیین نامه داخلى هیئـت دولـت پس از تأیید رئیس جمهور قابل صدور مى باشد.
ماده5.در مورد معاملات تا سه میلیون ریال موضوع بند «الف» از ماده 4 که معامله از طریق استعلام شفاهى انجام خواهد گرفت مأمور خرید (کارپرداز) مکلف است پس از تحقیق کامل از قیمت جنس یا اجرت خدمت معامله را با رعایت صرفه و صلاح سازمان انجام داده و ذیل سند خرید را با قید اینکه معامله به حداقل بهاى ممکنه انجام گرفته گواهى و امضاء نماید.
ماده6. در مورد معاملات بیش از سه میلیون ریـال تـا شصـت میلیـون ریـال (موضـوع بنـد «ب» از مـاده 4) مـأمور خریـد بایـد از فروشـندگان کـالا یـا انجام دهندگان خدماتى که عده آنها کمتر از سـه نفـر نباشـد روى ورقـه هـاى جداگانه (طبق فرم مشخصى) استعلام کتبى بعمل آورد. بدیهى است باید کلیه مشخصات جنس یا خدمت مورد نیاز اعم از موضوع و نوع کالا یا کالا، مـدت و غیره و همچنین نشانى کامل فروشنده را در برگ استعلام درج نماید. فروشنده کالا یا انجام دهنده کار بایـد حـداقل قیمـت را در بـرگ اسـتعلام نوشــته و بــا قیــد تــاریخ امضــاء کنــد . چنانچــه فروشــندگان جــنس یــا انجام دهندگان خدمت ضرب الاجلى براى قیمت پیشنهادى قائل شده باشند کارپرداز باید طورى اقدام کند که از تـأخیر اجـراى امـر خسـارتى متوجـه سازمان نشود و همچنین چنانچه فروشنده یا انجام دهنده خـدمت کمتـر از سه نفر باشد باید مراتب در فرم استعلام قید گردد.
ماده7. مناقصه بر دو نوع است: 1
الف) مناقصه عادى که باید از طریق انتشار آگهى تا دو برابر نوبت بر حسـب اهمیت معامله در روزنامه رسمى کشور و حداکثر در روزنامه کثیرالانتشار طبق مفاد این آیین نامه بعمل آید.
ب) مناقصه محدود در مواردى است که مدیرعامـل یـا هیئـت مـدیره (بـر حسب مورد) یا نمایندگان مجاز ایشان بنا به گزارش مسؤولین امر تشخیص دهند که فروشندگان کالا و یا انجام دهندگان خدمات مـورد نیـاز بـه عـده معینى محدود مى شوند که در این صورت مى توان از انتشار آگهى صرفنظر نموده و شرایط مناقصه را براى همان عـده محـدود ارسـال و آنهـا را بـراى
................................................................................................................
1- .بند الف ماده 2 قانون برگزارى مناقصات 1383/1/25» :مناقصه فرایندى اسـت رقـابتى براى تأمین کیفیت مورد نظر (طبق اسناد مناقصه) که در آن تعهدات موضوع معامله به مناقصه گرى که کمترین قیمت متناسب را پیشنهادکرده باشد واگذار مى شود.»
...............................................................................................................
ماده8.در آگهى مناقصه با توجه به بند «الف» ماده 8 باید نکات زیر ملحوظ شود.
الف) نوع خدمت، مقدار و نوع جنس، مدت و محل تحویـل آن دقیقـاً بایـد مشخص شود و در مواردى که معامله طبق نمونه با مشخصات معینى انجام میشود باید در آگهى صریحاً قید گردد که معامله طبـق نمونـه ممهـور بـا صورت مشخصات موجود در سازمان انجام خواهد شد.
ب) مدت قبول پیشنهادها در آگهى قید گردد این مـدت حـداقل بایسـتى براى خریدهاى داخلى ده روز براى خریدهاى خـارجى یـک مـاه از تـاریخ انتشار آگهى باشد.
پ) مبلغ سپردهاى که در صورت استنکاف پیشنهاددهنده از معامله به سود سازمان ضبط خواهد شد باید معین شود این سپرده بایـد در حـدود دو تـا پنج درصد تقریبى برآورد قیمت جنس یا اجرت خدمت به صورت واریز وجه نقد به حساب بانکى تعیین شده به وسیله سازمان یا ضمانت نامه بـانکى یـا اوراق خزانه یا اوراق قرضه دولتى باشد.
ت)درآگهى باید قید شود که سازمان در قبول یا رد یک یـا تمـام پیشـنهادها مختار است.
ث) در آگهى باید قید شود که بـه پیشـنهادهاى مشـروط و مـبهم و فاقـد سپرده و پیشنهادهایى که بعد از مدت مقرر در آگهى برسد مطلقاً ترتیب اثر داده نخواهد شد.
ج) در صورت موافقت با پیش پرداخت قبل از تحویـل جـنس و یـا انجـام خدمت باید میزان تقریبى و نحوه پرداخت و واریز آن ذکر شود. بدیهى است پرداخت مذکور موکول به اخذ ضمانتنامه بانکى حداقل معـادل مبلـغ پـیش پرداخت خواهد بود.
چ) میزان سپرده حسن انجام کار که ده درصد (10%) کل مبلغ معامله است باید در آگهى قید شود این سپرده قبل از انعقاد قرارداد یـا در طـول مـدت قرارداد به صورت وجه نقد یا ضمانتنامه بانکى، اوراق خزانه یا تضمین دیگرى به تشخیص سازمان از فروشندگان کـالا و خـدمات دریافـت مـى شـود . در صورتى که تحویل کالا یا انجام خدمت به موجب قـرارداد در طـول مـدت معینى انجام مى گردد مبالغى که علاوه بر سـپرده فـوق بایـد بـه تـدریج از مطالبات پیمانکار در اقساط معینى کسر شود و همچنین ترتیب اسـترداد و یا ضبط تمام و یا قسمتى از آن سپرده در آگهى مناقصه قید شود.
ح) نکات دیگر از قبیل حداکثر مدت بررسى پیشنهادات ـ میزان مالیـات و عوارض متعلقه به معامله هزینه هاى ثبتى ـ روز و ساعت قبول پیشنهادات ـ قید گردد. اجازه حضور پیشنهاد دهندگان در جلسه و غیره نیز بر حسب موارد مختلف
خ)در مواردى که احتیـاج بـه انعقـاد قـرارداد باشـد بایـد طـرح قـرارداد و مشخصات به انضمام شرایط شرکت در مناقصه به داوطلبان تسلیم گردد.
د)در صورتى که شرایط شرکت در مناقصه مفصل باشد و درج آن در آگهى موجب هزینه زیاد گردد باید در آگهى مناقصه قید شود که شرایط مناقصـه در دفتر اداره مربوطه موجود است. پیشـنهاد دهنـدگان بایـد یـک نسـخه از شرایط معامله را دریافت و امضاء نموده به پیشنهاد خود ضمیمه نمایند.
ماده9.در آگهى مناقصه باید قید شود که سازمان مى تواند عنداللزوم تا 10 % از مقدار جنس یا کار مورد معامله را کسر و یا به آن اضافه نماید.
ماده10.در آگهى مناقصه تصریح شود که هزینه ثبت قرارداد (در صورتى که ثبت قرارداد در دفاتر اسناد رسمى ضرورى باشد) و پرداخت هر نوع مالیات و هر گونه عوارض و هزینه درج آگهى به عهده برنده مناقصه خواهد بود.
ماده11 .براى بررسى و اظهـارنظر در مـورد پیشـنهادات واصـله کمیسـیون مناقصه در تهران از افراد زیر:
1 .نماینده مدیرعامل که سمت ریاست کمیسیون را خواهد داشت.
2 .مدیر حسابرسى یا نماینده او.
3 .مدیر تدارکات یا نماینده او.
4 .مدیر مالى.
5 .مدیر حقوقى. و در شهرستانها و واحدهاى مسـتقل بـا شـرکت رئـیس شـعبه ـ رئـیس حسابدارى ـ متصدى یا مسؤول تدارکات شعبه تشکیل خواهد شد.
تبصره.عندالاقتضاء کمیسیون مى تواند افراد خبره دیگرى را نیز بـه جلسـه دعوت نماید و نظرات این افراد جنبه مشورتى خواهد داشت.
ماده12 .تصمیمات کمیسیون مناقصه با اکثریت آراء معتبر خواهـد بـود در صورتى که عده اى در اقلیت واقع شوند باید نظر خود را با ذکر دلیل در ذیـل صورت مجلس نوشته و امضاء نمایند.
اظهارنظر کمیسیون در مورد معاملات تا پانصد میلیون ریال پـس از تأییـد مدیرعامل و بیش از آن پس از تصویب هیئت مدیره قابل اجراء خواهد بود.
تبصره 1ـ مدیرعامل مى تواند اختیار خود در این ماده را به کمیسیونى تحت عنوان کمیسیون معاملات در مرکز با ترکیب زیر تفویض نماید.
ـ معاون مدیرعامل در امور ادارى و مالى یا نماینده وى با تأیید مـدیر عامـل که ریاست کمیسیون را به عهده خواهد داشت.
ـ مدیر کل خدمات عمومى و رفاه و در غیاب وى معاون او.
ـ سه نفر از کارکنان عالى رتبه سازمان به پیشنهاد مدیرعامل و تأیید هیئت مدیره که براى مدت سه سال انتخاب مى شوند. این افراد باید واجد صلاحیت و داراى اطلاعات کافى در رشته هاى مالى، بازرگانى، حقوقى و فنى باشند.
ـ نماینده واحد ذیربط بر حسب مورد یا موارد مطروحه در کمیسیون.
ـ تصمیمات کمیسیون با حداقل (4) رأى موافق معتبر خواهد بود. شرح وظایف و نحوه تشکیل جلسات کمیسیون بر طبق ضوابطى کـه بـه تصـویب هیئت مدیره میرسد، خواهد بود.
تبصره 2ـ در هر یک از استانها یا واحدهاى مستقل به پیشنهاد مـدیر عامـل و تصویب هیئت مدیره مى توان کمیسیون معاملات با ترکیب مدیر کل استان یا واحد مستقل (رئیس کمیسیون)، رئیس امور مالى استان یا واحد مستقل و سه نفر دیگر به پیشنهاد مدیرعامل و تأیید هیئت مدیره، تعیین نمود. سقف انجـام معاملات توسط این کمیسیونها حداکثر تا مبلغ پانصد میلیـون ریـال بنـا بـه پیشنهاد مدیرعامل و تصویب هیئت مدیره تعیین خواهد شد. تشخیص واحد و واحدهاى مستقل مذکور در این آیین نامه با هیئت مدیره مى باشد.
تبصره 3ـ کمیسیون معاملات علاوه بر تصویب معامله تا مبلغ سـقف مجـاز داراى وظایفى به شرح زیر است: تهیه و به کمیسیون پیشنهاد مى گردد.
الف) تصویب شرایط قراردادها و مشخصات آن که از طرف واحـد تـدارکات
ب) تعیین برنده مناقصه، مزایده و به طور کلى تعیین شخص یا اشخاص جهت جایگزین کمیسیونهاى مناقصه و مزایده موضوع این آیین نامه مى گردند. انجام معامله در مواردى که کمیسیون معـاملات بـه تشـخیص هیئـت مـدیره
تبصره 4ـ هیئت مدیره مىتواند عندالاقتضاء انجام معـاملات تـا مبلـغ سـه میلیارد ریال را به مدیرعامل به صورت مورد تفویض نمایـد در ایـن صـورت اتفاق آراى هیئت مدیره الزامى است.
ماده13.مدیریت تدارکات یا هر مرجع دیگرى که طبق تشکیلات سـازمان تأمین اجتماعى مسؤول تهیه احتیاجات سازمان خواهد بود موظـف اسـت قبل از جلسه رسیدگى به پیشنهادات قیمت عادله جنس را از بازار آزاد بـه همان ترتیب که در مورد استعلام بهاى کتبى عمل مى شود به دست آورده و در اختیار کمیسیون مناقصه قرار دهد.
ماده14.کمیسیون مناقصه موظف است در روز و ساعت تعیـین شـده جلسـه خود را تشکیل داده پیشنهاد یا پیشنهادات رسیده را مفتوح و قرائـت نمـوده و مشخصات عمده آنها را در صورتجلسه قید نماید. چنانچه پیشنهادات رسیده 3 فقره یا زیادتر باشد پس از قرائت آنها و اطلاع از حـداقل قیمـت پیشـنهادى و مقایسه آن با نرخ عادله کمیسیون برنده مناقصه را تعیین و صورت مجلس لازم تهیه خواهد نمود و در صورتى که پیشنهادى نرسیده و یا پیشنهادهاى واصـله کمتر از سه فقره باشد کمیسیون به یکى از طریق زیر اقدام خواهد نمود.
الف)در صورتى که پیشنهادى نرسیده یا قیمتهاى پیشنهادى عادله نباشد کمیسیون مى تواند اظهارنظر نماید که معامله با توجه به نرخ عادله از طریق استعلام بهاء انجام گیرد.
ب) چنانکه پیشنهادهاى واصله کمتر از سه فقره باشد و قیمتهاى پیشنهادها مساوى و یا کمتر از قیمت استعلام شده باشد معامله با حـائز حـداقل قیمـت انجام خواهد گرفت در صورتى که قیمتهـاى شـرکت کننـدگان در مناقصـه بیشتر از قیمت استعلام شده باشد کمیسیون به طریق مذکور در بنـد «الـف » این ماده اقدام خواهد کرد.
ج)در صورتى که میزان معامله بیش از سیصد میلیون ریال بوده و موضـوع فوریت داشته باشد کمیسیون نظر خود را دال بـر انجـام معاملـه از طریـق استعلام بهاى کتبى با تصویب مقامات مندرج در این آیین نامه (بـر حسـب مبلغ) اعلام ولى در صورتى که موضوع فوریت نداشته باشد کمیسیون نظـر خود را دائر بر تجدید مناقصه ضمن تنظیم صورت مجلـس اعـلام خواهـد داشت. چنانچه از مناقصه بار دوم هم نتیجه اى حاصل نشود معامله از طریق استعلام بهاى کتبى انجام خواهد شد.
ماده 15.در صورتى که آگهى مناقصه براى اجناس مختلف منتشر شد و قیمت یک یا چند قلم از پیشنهادى نسبت به پیشنهادى دیگر ارزانتر و چند قلم گرانتر باشد چنانکه خرید اجناس مورد معامله از فروشندگان متعدد مقرون به صرفه و ممکن باشد بایستى معامله تفکیک و هر قلم از اجناس مزبور از فروشندهاى که نازلترین قیمت را پیشنهاد داده است خریدارى گـردد و در غیـر ایـن صـورت معامله با فروشندهاى که من حیث المجموع از دیگران ارزانتر پیشنهاد داده است انجام خواهد شد.
ماده 16 .برنده یا برندگان مناقصه در صورتى که ظرف مدت مقرر از طـرف سازمان از تحویل اجناس يا انجام خدمات مورد معامله خوددارى نمایند یـا حاضر به امضاء قرارداد نگردند و یا بـه هـر طریـق دیگـرى از انجـام تعهـد خوددارى نمایند سپرده آنها به نفع سازمان ضبط خواهد شد. خرید جـنس یا خدمت از نفر دوم در صورتى میسر خواهـد بـود کـه کمیسـیون قیمـت پیشنهادى وى را عادله تشخیص دهد.
تبصره. سپرده نفر دوم پس از انعقاد قرارداد با برنده مناقصه مسترد خواهد شد.
ماده 17.در قراردادهاى خرید کالا یا خدمات باید نکات زیر قید شود.
الف) نوع و مقدار جنس یا موضـوع و میـزان خـدمات مـورد نیـاز بـا حـداکثر مشخصات لازم.
ب) مدت انجام تعهد و محل تحویل و شرایط تحویل.
ج)درصد افزایش یا کاهش که لدی الاقتضاء ممکن است در حجم کار یـا کـالا داده شود.
ه) بهاى کل واحد کالا و خدمت مورد نیاز (بر حسب مورد).
و) میزان پیش پرداخت (در صورتى که لازم باشد) و در قبال تضمین کافى و نحوه استرداد آن.
ز) نحوه تحویل کالا یا خدمت مورد نیاز.
ح) میزان سپرده تضمین حسن انجـام کـار و نحـوه کسـر و اسـترداد آن و میزان سپرده حسن انجام کار نباید از 10 %مجموع بهاى معامله کمتر باشد.
ط) تعهد پرداخت هر گونه مالیات و عوارض متعلقه از طرف پیمانکار.
ى) نحوه حل اختلاف
ک) مشخصات کامل طرف معامله (اعم از آنکه شخصیت حقیقى یا حقوقى باشد).
تبصره 1ـ سازمان مى تواند لدی الاقتضاء نکات دیگرى را نیز که لازم بداند در قرارداد قید کند.
تبصره 2ـچنانچه لازم باشد که جنس مورد احتیـاج طبـق نمونـه خاصـى تحویل گردد سازمان باید نمونه را قبلاً لاک و مهر نموده و ترتیبـى فـراهم آورد که شرکت کننده در مناقصه یا امضاء کننده پیمان قبولى بدون قیـد و شرط خود را بر اساس آن نمونه اعلام و محرز کند.
ماده 18.در مورد خرید و فروش کالاهایى کـه جـنس مـورد معاملـه بایـد بلافاصله پس از توافق طرفین تحویل گردد و بهاى آن هـم نقـداً پرداخـت شود احتیاج به انعقاد پیمان نخواهد بود.
موارد ترک مناقصه
ماده19.در موارد ذیل مى توان معامله را بدون رعایت تشریفات مناقصه انجام داد.
الف)در مورد کالاها یا خدماتى که فروشنده یا انجام دهنده خدمت انحصارى دارند.
ب)در مورد خرید خون از هر قبیل و به هر اندازه که باشد.
ج) در مورد کالاها و خدماتى که بتوان آنها را از سـازندگان و انجـام دهنـدگان وابسته به دستگاه هاى دولتى و نهادها و مؤسسات عمومى غیردولتـى موضـوع ماده (5) قانون محاسبات عمومى کشور و شرکتهاى متعلق به سازمان تأمین اجتماعى خریدارى کرد.
د)در مورد کالاهایى که تهیه آنها فوریت داشته باشد و مدیرعامل یا هیئـت مدیره بنا به پیشنهاد مدیر مربوطه خرید یک یا چند نـوع مخصـوص را بـه صرفه و صلاح سازمان تشخیص دهد (از قبیل انواع پارچه، بعضـى از لـوازم ادارى، ماشین تحریر، ماشین حساب و نظایر آنها).
ه) در مورد خرید مایحتاج غذایى فاسد شدنى روزانه بیماستانها مانند نان، گوشت، کره، میوه، سبزى و نظایر آنها.
و) در مورد ضرورتهاى ناگهانى و پیشبینى نشـده بـه نحـوى کـه نتـوان تشریفات معموله را درباره آنها اعمال کرد.
ماده20. در مورد خرید دارو و تشخیص انواع لوازم پزشـکى و خریـد لـواز م مذکور (اعم از داخل یا خارج از کشور) مدیرعامل مى تواند با تصویب هیئت مدیره کمیسیونهایى را با اختیارات لازم تعیـین نمایـد . حـدود اختیـارات کمیسیونهاى مذکور توسط هیئت مدیره تعیین و ابلاغ خواهد شد.
فروش
ماده21.در مورد فروش اشیاء فرسوده یا زائد بر احتیاج سازمان تا مبلغ تخمینى شش میلیون ریال با تشخیص واحد مربوطه از طریق حـراج اقـدام بـه فـروش خواهد شد. فروش اشیاء و اموالى که قیمت تخمینى آنها بیش از شـش میلیـون ریـال باشد از طریق مزایده انجام خواهد شد.
تبصره 1ـ در آگهى مزایده بایستى اطلاعـات کلـى راجـع بـه نـوع و مقـدار مشخصات اشیاء و محل رؤیت و همچنین محل و کیفیـت تحویـل آنهـا و نحوه پرداخت مالیات و عوارض ذکر شود. تبصره 2ـ کمیسیون مزایده از افرادى که براى کمیسـیون مناقصـه در ایـن آیین نامه پیشبینى شده است تشکیل خواهد شد و نکات مربوط به مناقصه تا حدودى که در مورد مزایده صادق باشد بایستى مراعات گردد.
قسمت دوم:معاملات ساختمانى و تأسیس
نحوه انجام معامله
ماده22.معاملات غیرمنقول سازمان اعم از خرید و فروش، اجـاره، اسـتجاره، معاوضه، پایاپایى، احداث، نوسازى، تعمیرات و نگهدارى ساختمان و تأسیسـات بـه یکى از طرق زیر انجام مى شود: الف)در قراردادهاى نگهدارى و نوسازى، تعمیرات و احداث در صورتى که:
1 .بهاى معامله پانصد میلیون ریال یا کمتـر بـرآورد شـده باشـد از طریـق استعلام بهاى کتبى.
2 .بهاى معامله بیش از پانصد میلیون ریـال بـرآورد شـده باشـد از طریـق مناقصه محدود.
3 .بهاى معامله در کارهاى فورى و ضرورى تا مبلغ پنج میلیارد ریال باشـد بـه پیشنهاد مدیرعامل و تصویب هیئت مدیره و بیش از آن مبلغ بنا بـه پیشـنهاد هیئت مدیره و تصویب شوراى عالى تأمین اجتماعى از طریق ترک مناقصه. پ
ب)در امر خرید و فروش، اجاره، استجاره، معاوضه، و غیره با روشهاى زیر:
1 .قیمت کارشناسى رسمى در مورد خرید یا اجاره.
2.در مورد معاملات پایاپاى به طریقى که شـوراى عـالى تـأمین اجتمـاعى تعیین خواهد نمود.
3.در سایر موارد به روش مناقصه یا مزایده.
ماده23.در معامله با مؤسسات دولتى و وابسته بـه دولـت و در مـورد کالاهـاى ساختمانى و تأسیساتى و یا خدمات منحصر به فرد در صورتى که اجازه معامله از طرف مراجع صالحه صادره شده باشد احتیاج به انجام تشریفات استعلام بهاء یـا مناقصه نیست.
ماده24.در مواردى که محل ایجاد ساختمان یا تأسیسات در خـارج از تهـران بوده و مبلغ برآورد کمتـر از دویسـت میلیـون (200/000/000)ریـال باشـد مدیرعامل مى تواند فردى را با اختیارات تام به محل مأمور نماید تا با استفاده از پیمانکاران محلى و راهنمایى دفتر فنـى سـازمان برنامـه و بودجـه آن اسـتان، مبادرت به انجام مناقصه محدود نموده و پیمان مربوطه را تنظیم و امضاء نماید.
نحوه انتخاب مهندسین مشاور و پیمانکاران 1
الف)نحوه انتخاب مهندسین مشاور
............................................................................................................
1 .نیزنک:دستورالعمل نحوه تشخیص صلاحیت اشخاص حقیقى پیمانکار و نحوه ارجـاع کار به آنها مصوب 1368/8/24
............................................................................................................
ماده25.در مواردى که هیئت مدیره سازمان بنا بـه پیشـنهاد مـدیر عامـل واگذارى تهیه طرح ساختمان یا تأسیساتى را به مهنـدس مشـاور ضـرورى تشخیص دهد. انتخاب مهندس مشاور با تصویب هیئت مدیره سازمان و بـا توجه به مراتب زیر انجام خواهد گرفت.
ـ مهندس مشاور در رشته مورد نظر تخصص و صلاحیت لازم را داشته باشد.
ـ مهندس مشاور با توجه به کارهاى در دست اجراء قدرت انجام کار مـورد نظر را در مدتى که سازمان اعلام خواهد کرد داشته باشد.
ـ سوابق و نحوه خدمات قبلى مهندس مشاور مورد قبول سازمان باشد.
ـ از دعوت مهندسان مشاورى که کارهاى ارجاعى سازمان را به خوبى انجام نداده اند خوددارى گردد.
ـ از دعوت مهندسان مشاورى که به سبب بعضى اقدامات ناصواب مربوط به حرفه خود محکومیت جزایى پیدا کرده اند خوددارى شود.
ـ سازمان مجاز نیست کارهاى ساختمانى و تأسیساتى سازمان را منحصـراً به یک مهندس مشاور ارجاع نماید.
ماده26 .قراردادهاى منعقده با مهندسـین مشـاور طبـق نمونـه اى کـه بـه تصویب مدیرعامل خواهد رسید تنظیم مى گردد.
ب)نحوه انتخاب پیمانکاران
ماده27 .صورت پیمانکاران مورد نیاز که حداقل پنج و حداکثر ده نفر خواهد بود توسط کمیسیون انتخاب پیمانکاران حتـی المقـدور از بـین پیمانکـاران طبقه بندى شده سازمان برنامه تعیین خواهد شد و در مواردى که دعوت از پیمانکاران خارجى هم لازم باشد علاوه بر عده فوق الذکر تعـدادى پیمانکـار خارجى نیز به تشخیص کمیسیون انتخاب خواهد شد. کمیسیون انتخـاب پیمانکاران عبارت خواهد بود از مـدیر عامـل سـازمان یـا نماینـده منتخـب مدیرعامل ـ مدیر ساختمان ـ مدیر حقوقى و مدیر تدارکات یـا نماینـدگان آنها و در صورت لزوم نماینده مهندس مشاور هم براى اداء توضیحات فنـى در کمیسیون شرکت خواهد کرد.
کمیسیون انتخاب پیمانکاران با توجه به نوع و مشخصات کار مورد مناقصه و عوامل زیر صورت قطعى پیمانکاران را انتخاب خواهد کرد. یا استفاده از اطلاعات و سوابق موجود در مدیریت ساختمان و با توجـه بـه هر پیمانکار بیش از توانایى مالى و فنى او کار داده نشود.
ـ کارها در دست پیمانکاران معین متمرکز نگردد.
ـ از پیمانکارانى که به علت عدم اجراى مقررات و دستورالعمل هاى مربوطـه خواه از طرف سازمان و خواه از طرف سازمان برنامه از شـرکت در مناقصـه محروم شده اند دعوت بعمل نیاید.
ـ حتی المقدور از پیمانکارانى دعوت شود که در محـل اجـراى طـرح داراى سابقه کار و تجربه کافى باشند.
ـ بیشتر از پیمانکارانى که در کار مورد نظر تجربه دارند دعوت شود.
ماده28.مدیریت ساختمان و مهندس مشاور مکلفند مـتن دعوتنامـه هـا را قبل از انتخاب پیمانکاران مربوطه حاضر نموده و طورى اقـدام نماینـد کـه حداکثر ظرف مـدت 48 سـاعت پـس از اطـلاع از قطعـى شـدن صـورت پیمانکاران دعوتنامه هاى آنها را ارسال دارند. پیمانکارانى که اسـناد مناقصـه دریافت داشته و ظرف مهلت مقرر پیشنهاد کاملى تسلیم ننمایند براى مدت یک سال از شرکت در مناقصه هاى سازمان محروم خواهند شد مگر آن که ظرف یک هفته پس از دریافت اسناد انصراف خود را از شرکت در مناقصـه به سازمان اطلاع دهند.
ماده29.هرگاه پیمانکارانى که ظرف مهلت مقرر مـدارک مربوطـه را دریافـت داشته اند از تعداد 5 نفر کمتر باشند بلافاصله پیمانکاران دیگرى براى شرکت در مناقصه (با توجه به مفاد این آیین نامه) انتخاب و دعوت خواهند شد.
تشریفات مناقصه و استعلام
الف) دعوتنامه و شرایط شرکت در مناقصه
ماده30.در معاملاتى که باید از طریق مناقصه محدود انجام شود در هر مورد از تعدادى شرکتهاى ساختمانى یا تأسیساتى به شرح مندرج در ماده 27 دعوت بعمل خواهد آمد تا در صورت تمایل به سازمان مراجعه و با پرداخت مبلغى که در دعوتنامه قید خواهد شد اسناد مناقصه را دریافت دارند.
ماده31.در دعوتنامه که منضم به شرایط شرکت در مناقصه خواهد بود باید شرایط و نکات زیر درج گردد.
ـ نوع کار و محل اجراى آن.
ـ بهاى اسناد مناقصه و نحوه پرداخت آن.
ـ محل و مهلت فروش اسناد مناقصه.
ـ مبلغ سپرده شرکت در مناقصه کـه حـداقل دو تـا پـنج درصـد مبلـغ پیشنهادى به تشخیص مرجع ذیربط بوده و به صورت وجه نقـد ضـمانتنامه بانکى یا رسید تودیع اسناد خزانه در صندوق سازمان یـا یکـى از بانـک هـا خواهد بود که در صورت عدول برنده مناقصه از عقد پیمان به نفع سـازمان ضبط خواهد شد.
ـ سازمان در رد یا قبول یک یا کلیه پیشنهادات مختار است.
ـ در صورتى که نفر دوم مناقصه هم حاضر به انعقاد قرارداد نشود سپرده شرکت در مناقصه او ضبط خواهد شد.
ـ ذکر اینکه سایر اطلاعات و جزئیات در اسناد مناقصه مندرج است.
ماده32.در متن دعوتنامه و شرایط مناقصه علاوه بر نکات و شرایط مندرج در ماده 31 مفاد مواد 28ـ34ـ36ـ38 و 39 این آییننامه نیز باید قید شود.
ب)اعضا کمیسیون مناقصه و وظایف آنها
ماده33.کمیسیون مناقصه از افراد زیر تشکیل مى شود:
ـ نماینده تام الاختیار مدیرعامل.
ـ مدیر حقوقى یا نماینده او.
ـ مدیر ساختمان یا نماینده او.
ـ مهندس مشاور یا نماینده او (در مـواردى کـه کـار از طریـق مهنـدس مشاور انجام مى گیرد).
تبصره 1ـ کمیسیون مناقصه مى تواند بنا به مقتضیات افراد خبره دیگـرى را نیز به جلسه دعوت کند لکن رأى آنها صرفاً جنبه مشورتى خواهد داشت.
تبصره 2ـ تصمیمات کمیسیون با اکثریت آراء قطعى و قابل اجرا اسـت و در مواردى که مدیریت ساختمان در اقلیت بوده و یا آراء مساوى باشـد اتخـاذ تصمیم با مدیرعامل خواهد بود در این قبیل موارد مدیریت ساختمان بایـد نظر و دلائل خود را در صورت جلسه قید نماید.
ماده34 .پیمانکاران موظفند ظرف مدت تعیین شده در دعوت نامـه اسـناد مناقصه را دریافت داشته و پس از تکمیل در روز مقرر تسلیم نمایند.
ماده35.کمیسیون مناقصه با توجه به دعوتى که از طـرف سـازمان بعمـل خواهد آمد در روز مقرر تشـکیل جلسـه داده و پیشـنهادهاى واصـله ر ا در صورتى که حداقل سه پیشنهاد باشد باز و قرائت خواهند نمود. در صورتى که مدیریت ساختمان یا مهندس مشاور بر اساس جدول مقایسه ارجاع کار را به حائز حداقل صلاح ندانند دلائل خود را مشـروحاً بـه اطـلاع کمیسیون مناقصه خواهند رسانید در این صـورت مـدیریت سـاختمان یـا مهنـدس مشـاور موظفنـد قـبلاً از پیمانکـار یـا پیمانکـارانى کـه قیمـت پیشنهادیشان کمتر از قیمت قابل قبول است توضیحات لازم را بخواهنـد و چنین پیمانکارانى موظفند ظرف مدت معین پس از ابلاغ دلائل توضیحات خود را ارائه دهند و در صورتى که مدیریت ساختمان یـا مهنـدس مشـاور دلائل پیمانکاران مزبور را موجه ندانند نظر صریح خود را در مورد پیمانکـار واجد شرایط به عنوان برنده مناقصه به کمیسیون مناقصه گزارش میدهنـد نظر کمیسیون پس از تصویب مدیر عال قابل اجراء است.
تبصره.در صورتى که تعداد پیشنهادهاى واصله کمتر از سه پیشنهاد بوده و یـا حداقل قیمت پیشنهادى بیش از برآورد مدیریت ساختمان یا مهندس مشـاور مدیره باشد کمیسیون موظف است مراتب را به مدیرعامـل جهـت طـرح در هیئـت گزارش نماید.
ماده36.در صورتى که براى کمیسیون مناقصه عدول پیشنهاددهنـده اى از شرایط مناقصه (از قبیل عدم تسلیم ضمانتنامه قابل قبول و غیـ ره) و عـدم رعایت مشخصات و عدم صحت محاسبه محرز شود و پیشنهاد مورد بحـث مـردود گــردد جریــان را بــه مــدیر عامـل گـزارش خواهــد کـرد چنــین پیشنهاد دهنده اى براى بار اول شش ماه و براى بار دوم سه سال از شـرکت در مناقصه هاى سازمان محروم خواهد شد.
ماده37.در صورتى که کمیسیون به تبانى و مواضعه بین پیمانکاران وقوف حاصل نماید به پیشنهادهاى آنان ترتیب اثر نخواهد داد و چنین پیمانکارانى براى مدت سه سال از شرکت در مناقصه هاى سازمان محروم خواهند شد.
ماده38 .پیشنهاد هر گونه تخفیف و یا اصلاح در قیمـت هـا و یـا تغییـر در شرایط مناقصه پس از بازکردن پیشنهادات بلا اثر خواهد بود.
ماده39.هرگاه پیمانکارى پس از انعقاد پیمان بر خلاف مقررات پیمان رفتار کند علاوه بر اینکه ضمانت اجراى مقرر در پیمان درباره او اعمال مـى شـود براى مدت سه سال از شرکت در مناقصه هاى سازمان محروم خواهد شد.
ماده40.کمیسیون مناقصه موظف است چنانچه پیشـنهادى فاقـد یکـى از شرایط مذکور در دعوتنامه و شرایط مناقصه بوده و یا مغایر این آیین نامه یـا سایر مقررات باشد بدان ترتیب اثر ندهد مگر در صورتى که شرط مفقود به تشخیص کمیسیون تأثیر اصلى و مهمى در انجام معامله نداشته باشد.
ماده41 .چنانچه برنده مناقصه از انجام تعهد خوددارى نماید ارجاع کار به نفر بعد در صورتى میسر است که اخـتلاف قیمـت هـاى پیشـنهادى بـه نظـر کمیسیون چندان زیاد نباشد که تصـور تبـانى بـه میـان آیـد مـلاک ایـن تشخیص میزان سپرده شرکت در مناقصه نفر اول است.
ماده42 .سپرده نفر یا نفرات دوم نباید قبل از انعقاد قرارداد بـا برنـده مناقصـه مسترد گردد.
پ)استعلام
ماده43.در مورد معاملات کمتر از پانصد میلیون ریال که بر اساس استعلام بهاى کتبى انجام مى شود مدیریت ساختمان باید از اشخاص یا شرکتهایى که عده آنها کمتر از سه شخص یـا شـرکت نباشـد (مگـر در مـواردى کـه انجام دهنده کار در محل کمتر باشد) ضـمن ارائـه اسـناد و مـدارک لازم و استعلام کتبى حداقل قیمت را به دست آورد. پیشنهاددهنده باید با توجه به مدارکى که به او ارائه خواهد شد ضمن امضاء آنها پیشنهاد خود را بـا ذکـر آدرس و مشخصات خود کتباً تسلیم مدیریت ساختمان نماید.
تبصره 1ـ در مواردى که انجام دهنده کار کمتر از سه شخص یا شرکت باشد مدیریت ساختمان مراتب را براى کسب تکلیف به مدیرعامل کتبـاً گـزارش خواهد کرد.
تبصره 2ـ در مواردى که انجام دهنده کار در پیشنهاد خود ضربالاجلى معـین کرده باشد رعایت
انعقاد پیمان
ماده44.در مـورد معـاملات سـاختمانى و تأسیسـاتى و تعمیـرات مربوطـه و همچنین نگهدارى تأسیسات و آسانسورها عقد پیمان پس از تصـویب مراجـع صلاحیت دار طبق نمونه هایى که بر حسب مورد و نـوع کـار از طـرف مـدیریت ساختمان پیشنهاد شده و به تصویب مدیرعامل خواهد رسید عمل خواهد شد.
ماده45.در تنظیم پیمان به هر شکل که باشد باید به نکات زیر توجه شود:
ـ میزان ضمانتنامه انجام تعهدات و حسن انجـام کـار از 5 درصـد مبلـغ قرارداد کمتر نباشد.
ـ مفاد دفترچه شرایط عمومى پیمان در نظر گرفته شود.
ـ دوره تضمین حسن انجام کارها از سه ماه کمتر نباشد.
ـ مدت و مبلغ پیمان و سایر مسائل مورد نظـر از قبیـل میـزان جریمـه تأخیر و نحوه وصول آن.
ـ درصد افزایش یا کاهش که لدی الاقتضاء ممکن است در حجم کـار یـا خدمت پیش آید و میزان پیش پرداخت و غیره دقیقاً در پیمان قید شود.
ـ در مورد استثنایى و کارهاى کمتر از یکصد میلیون ریال مـى تـوان بـه جاى ضمانتنامه انجام تعهدات و حسن انجام کار بهاى قسـمتى از کارهـاى انجام شده را به این عنوان قبول نمود.
ترتیب تحویل
ماده46 .تحویل موقت و تحویل قطعـى کارهـاى سـاختمانى و تأسیسـاتى کمتـر از یکصـد میلیـون ریـال توسـط نماینـدگان مـدیریت سـاختمان و نمایندگان استفاده کننده از ساختمان یا تأسیسات و تحویل موقت و تحویل قطعى کارهایى که بهاى آن بیش از این مبلغ اسـت طبـق مفـاد دفترچـه شرایط عمومى پیمان انجام مى گیرد.
در مواردى که ساختمان یا تأسیسات مورد نظـر هنگـام تحویـل فاقـد اسـتفاده کننده باشد به جاى نماینده استفاده کننده از ساختمان نماینده مدیریت هزینـه در تحویل شرکت خواهدکرد.
به هر حال تعیین اعضا کمیسیون تحویل موقت و قطعى کارهاى ساختمانى و تأسیساتى که میزان آن بیش از یکصد میلیون ریال باشد بعهده مدیرعامل است.
قسمت سوم: مقررات مختلفه
ماده47 .تنخواه گردان کارپردازان سازمان متناسب با میزان خرید هر یک از آنان بنا به پیشنهاد مدیر ادارى یا مدیر تدارکات و تصویب مدیرعامل تعیین خواهد شد.
ماده48.کلیه کارکنان سازمان و افراد خانواده آنـان در حـدود قـانون منـع مداخله کارکنان دولت در معاملات دولتـى نمـى تواننـد بطـور مسـتقیم یـا غیرمستقیم در معاملات با سازمان شرکت نمایند.
ماده49 .به منظور انجام برخى پرداختها و معاملات اضطرارى که به لحاظ ضرورت و فوریت موضوع، رعایت بعضى از مقررات ایـن آیـین نامـه و سـایر مقررات سازمان در مورد آنها میسر نمى باشد، سازمان مجاز است به میـزان اعتبارى که شوراى عالى تأمین اجتمـاعى همـه سـاله در بودجـه سـازمان تصویب و موارد آن را مشخص مینماید که سقف اعتبار مصوب حـداکثر از (5%) کل اعتبارات سالانه سازمان تجاوز نخواهد کرد بـدون الـزام بـه رعایـت تشریفات استعلام کتبى، مناقصه و مزایده و سایر مقررات مربـوط بـه پرداخـت، تحت ضوابط ذیل اعتبار مربوط را هزینه کرده یا معاملات را انجام دهد.
الف) معاملات تا مبلغ یک میلیون ریال با مسؤولیت مأمور خرید (یا فروش).
ب) معاملات از یک میلیون و یک ریال تا پنج میلیون ریال با تأییـد مـأمور خرید (یا فروش) یا واحد تدارکاتى و تصویب بالاترین مقام واحد و یـا مقـام مجاز از طرف وى.
ج) معاملات بیش از پنج میلیون ریال و همچنین انجام سایر پرداختها بـه هر میزان با تأیید و مسؤولیت مدیرعامل سازمان و یا مقام مجاز از طرف وى.
د) میزان پیش پرداخت از (40%) تجاوز نخواهد کرد تنخواه گردان سـپرده حسن انجام کار و نوع و میزان تضمینى که باید در قبال پیش پرداخت حسن انجام کار اخذ گردد، با تشخیص و مسؤولیت مدیرعامل و یا مقامات مجاز از سوى وى خواهد بود.
هـ) در کلیه موارد اسناد هزینه مربوط با رعایت سایر مقررات این آیین نامـه با امضاءى مدیر امور مالى و مدیرعامل سازمان و یا مقامـات مجـاز از سـوى آنان به حساب قطعى منظور مى شود. تبصره. اعتباراتى که قبلاً با تصویب شوراى عالى تأمین اجتماعى بدون رعایت مقررات این آیین نامه مصرف شده در صورت انطباق با این ماده بـه هزینـه قطعى منظورگردد.
ماده50 .تغییرات تشکیلات ادارى سازمان و عناوین شغلى در اجـراى مفـاد این آیین نامه موثر نبوده و واحدهاى جایگزین و مسؤولان ذیربط موظف بـه اجراى مقررات این آیین نامه خواهند بود.