مالیات (tax) قسمتی ازدرآمد یا دارایی افراد است که به منظور پرداخت مخارج عمومی و اجرای اهداف و سیاست‌های مالی و در راستای حفظ منافع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور به موجب قوانین و به وسیله اهرم‌های اداری و اجرایی توسط دولت وصول می‌شود.
برخی از اهداف دریافت مالیات در کشورها عبارت است از:
تأمین قسمتی از هزینه های عمومی دولت
تقسیم عادلانه درآمد و ثروت در جامعه
کنترل نرخ تورم جامعه
کنترل حجم واردات و صادرات
همان طور که در بخش اول عنوان شد تعیین اولویت و اهداف مالیات با توجه به شرایط و وضعیت اقتصادی و برنامه های دولتی مشخص می گردد.
انواع مالیات:
مالیات ها عموما به دو گروه مالیات های مستقیم و مالیات های غیر مستقیم تقسیم می شوند که هر کدام هم دارای انواع گوناگونی به شرح زیر می باشد:
1- مالیات های مستقیم: مالیات هایی هستند که به صورت مستقیم از درآمد یا دارایی اشخاص حقیقی یا حقوقی دریافت می شود و شامل انواع زیر می باشد:
الف- مالیات بر درآمد شامل:
-مالیات بر درآمد املاک: این نوع مالیات از درآمد اجاره دریافت می شود.
-مالیات بر درآمد مشاغل:مالیاتی است که از درآمد شخص حقیقی وصول می گردد.
-مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی: مالیاتی است که از جمع درآمد شرکتها و همچنین درآمد ناشی از فعالیتهای انتفاعی سایر اشخاص حقوقی که از منابع مختلف در ایران یا خارج از ایران تحصیل می شود دریافت می گردد.
-مالیات بر درآمد اتفاقی: مالیاتی است که از درآمد نقدی و یا غیرنقدی که شخص حقیقی یا حقوقی به صورت بلاعوض و یا از طریق معاملات محاباتی و یا به عنوان جایزه یا هر عنوان دیگر از این قبیل تحصیل می نماید دریافت می شود.
ب- مالیات بر دارایی شامل:
-مالیات بر ارث: مالیاتی است که در نتیجه فوت شخص اعم از فوت واقعی یا فرضی بر اموال باقی مانده متوفی طبق قانون تعلق می گیرد.
-مالیات حق تمبر: نوعی مالیات مستقیم است که از طریق الصاق و ابطال تمبر بر اسناد، اوراق و مدارک به منظور رسمیت بخشیدن یا لازم الاجرا نمودن آنها، از مودی گرفته می شود.
2- مالیات های غیر مستقیم: مالیات‌هائى که پرداخت‌کننده آن مشخص و معین نبوده و تحقق مالیات بستگى به یک قسمت از فعالیت‌هاى اقتصادى و عملیات افراد داشته و قابلیت انتقال آنها بسیار زیاد باشد و شامل موارد زیر است:
الف- مالیات بر واردات:
مالیات بر حقوق گمرکی
مالیات بر سود بازرگانی
مالیات بر حق ثبت سفارش کالا
مالیات بر واردات اتومبیل
مالیات بر حق ثبت
ب- مالیات بر مصرف و فروش:
مالیات بر فرآورده های نفتی
مالیات بر تولید الکل طبی و بهداشتی
مالیات بر فروش سیگار
مالیات بر اتومبیل
مالیات بر نقل و انتقال اتومبیل
مالیات بر مصرف نهایی (ارزش افزوده)
و ...